หากพูดถึงเรื่องของกลยุทธ์ หรือ Strategy หลายคนน่าจะมองภาพเดียวกันว่ามันคือหน้าที่ของผู้ที่เป็น Leader ในการตั้งเป้าหมาย หรือมีวิสัยทัศน์ในหารทำธุรกิจที่ชัดเจน รวมถึงมักจะมีการวางแผนล่วงหน้า และสร้างโรดแมปด้วย แต่ความจริงแล้วการสร้างกลยุทธ์ที่ดีต้อง “เป็นเรื่องของทุกคน”
ซึ่ง Martin Eriksson ผู้ที่เป็นทั้ง Product Partner ของ EQT Ventures รวมถึง Founder of ProductTank และ Co-Founder of Mind the Product ด้วย โดยเขาเชื่อว่า “Your strategy sucks, and it’s everyone’s responsibility” ว่ากลยุทธ์ที่ดีเป็นเรื่องของทุกคน และกลยุทธ์ที่ไม่ดีเป็นเรื่องที่ทุกคนจะต้องช่วยกันแก้ไข
และบางครั้งกลยุทธ์ก็เป็นอะไรที่มากกว่าการมีวิสัยทัศน์ มีแผน และ KPIs ที่ต้องวัด แต่กลับเป็นสิ่งที่คิด และสร้างขึ้นมาเพื่อแก้ปัญหา อีกทั้งยังเป็นทางเลือกที่รู้ว่าจะลงมาเป็นผู้เล่นเมื่อไหร่ และจะชนะ Goals ของตัวเองตอนไหน โดยที่ไม่มีสูตร หรือเทมเพลตไหนมาการันตี หรือคอยตีกรอบว่าต้องทำอะไรบ้างถึงจะประสบความสำเร็จ
แต่ใครที่อ่านมาถึงตรงนี้แล้ว ไม่รู้จะเริ่มต้นสร้างกลยุทธ์จากตรงไหน RAiNMaker เลยมี “Designing Strategy” ฉบับอัปเดต 2024 มาแชร์กัน!
Designing Strategy
- Start with a purpose: เริ่มจากจุดประสงค์ที่ต้องการ: หาวิสัยทัศน์ที่ต้องกาี หรือปัญหาที่ต้องแก้
- Understand the stage of your business and market: ทำความเข้าใจ SWOTS ของตัวเอง (จุดแข็ง: strength / จุดอ่อน: weakness / โอกาส: opportunities / อุปสรรค: threats)
- Make a choice about where to play: ทำความเข้าใจกลุ่มเป้าหมาย และคู่แข่งของตัวเอง แล้วค่อยหากลยุทธ์มาตอบโจทย์
- Design coherent actions that let you win there: มี Action อะไรที่ต้องลงมือทำล้างเพื่อให้เป็นผู้ชนะในตลาด
Good Vision
- มองว่าเป้าหมาย หรือวิสัยทัศน์นั้นมีความเฉพาะตัว และสำคัญมากพอกับทีม หรือธุรกิจหรือไม่
- มีความเป็น “Customer Centric” หรือไม่ และเปลี่ยนไลฟ์สไตล์การใช้ชีวิตของผู้บริโภคของเราอย่างไร
- เป็นเป้าหมาย และวิสัยทัศน์ที่มีความทะเยอทะยานมากเกินไปจนเอื้อมไม่ถึงหรือไม่
Bad Vision
- ใช้ Cookie-cutter หรือ fill-in-the-blank สำหรับ Vision Statement
- ขึ้นต้นวิสัยทัศน์ด้วยคำว่า “to be the leading/best” เพราะไม่มีใครแคร์ภาพรวมของบริษัท หรือองค์กรขนาดนั้น
- มีวิสัยทัศน์ที่เป็น Short term หรือลงรายละเอียดยิบมากเกินไป
Business Levers
หรือกระบวนการทำความเข้าใจ Positioning ของธุรกิจ และเลเวลในตลาดที่ธุรกิจของเราเป็นอยู่
Business model
- SaaS
- Advertising
- Marketplace
- Transactional
- Manufacturer
- Distributor
- Hardware
- Non-profit
Funding model
- Bootstrapped
- Profitable
- VC funded
- PE backed
- Donations
Basic Balance Sheet
- หา Value ในธุรกิจที่ทำว่าอยู่ที่ผู้บริโภค แบรนด์ดิง หรือ IP
- ใช้ SWOTS Analysis ในการวิเคราะห์ธุรกิจ
Strategy Sequence
สร้าง Strategy Sequence เพื่อเลือกว่าจะลงเป็นผู้เล่น หรือผู้ชนะในตลาดตอนไหน เพราะการทำธุรกิจไม่สามารถทำทุกอย่างในครั้งเดียวได้ เลยต้องแบ่งพาร์ตที่จะโฟกัสเพื่อลงมือทำในแต่ละส่วน
- Personas
- Segments
- Geographies
- Channels
- Value Chain
- Features
6 Strategy Traps: กับดักการสร้างกลยุทธ์
- The Do It All Strategy: มีอะไรก็ทำไปหมดทุกอย่าง จนตัดสินใจตัดอะไรที่ไม่สำคัญออกไม่ได้
- The Don Quixote Strategy: เลือกชนแต่กับคู่แข่งใหญ่อันดับหนึ่ง จนลืมมองหาโอกาสและช่องว่างที่ตัวเองชนะได้มากกว่านี้
- The Waterloo Strategy: ทำหลายด้านกับคู่แข่งทุกด้านในเวลาเดียวกัน จนแบกทุกอย่างมากเกินไป
- The Something for Everyone Strategy: มีกลุ่มเป้าหมายอยู่กี่แพลตฟอร์มก็ฮุบหมดจนลืมมองหากลุ่มที่สำคัญจริงๆ
- Dream That Never Come True Strategy: ความคาดหวัง และทะเยอทะยานอยากทำอย่างเดียวไม่สามารถสร้างออกมาเป็นกลยุทธ์ที่ดีได้
- The Program of The Month Strategy: มีเทรนด์ หรือกระแสอะไรก็เล่นเหมือนกันหมดเกินไป ควรพยายามอย่าทำเหมือนคู่แข่งตัวเอง
ที่มา: Martin Eriksson ในงาน UX Conference 2024
#RAiNMaker #UXTH2024
