การตลาดถือเป็นเรื่องพื้นฐานของทุกธุรกิจ ภายใต้โจทย์เดียวกันคือทำอย่างไรให้ลูกค้าเกิดความต้องการในสินค้าและบริการ ผ่านกิจกรรมต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการตั้งราคา การวางขาย และการส่งเสริมการขาย
ก่อนอื่นต้องเกริ่นถึงวิวัฒนาการของการตลาดตั้งแต่การตลาดแบบดั้งเดิมหรือยุคก่อนอินเทอร์เน็ตกันก่อน ซึ่งมักเป็นการสื่อสารทางเดียว เช่น โทรทัศน์ วิทยุ นิตยสาร ใบปลิว และป้ายตามสถานที่ต่างๆ เมื่อผู้ชมเป็นได้เพียงผู้รับสารจึงทำให้การตลาดแบบนี้ไม่มีวิธ๊วัดผลที่แม่นยำและมีค่าใช้จ่ายสูง
แต่แล้วการเข้ามาของเครือข่ายสังคมออนไลน์ (Social media) ก็เปลี่ยนแปลงทุกอย่าง แม้ในช่วงเริ่มต้นเราทุกคนจะเริ่มต้นด้วยการแชร์รูปภาพ ทวีตข้อความ ซึ่งเราก็จะเห็นได้ว่าแพลตฟอร์มมีการพัฒนาให้เห็นมากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งต่อการใช้ชีวิตประจำวันของเรา และรวมถึงโลกการตลาดด้วย
เมื่อวิกฤตโรคระบาดเกิดขึ้นในยุคที่เทคโนโยลีเพียบพร้อม แม้เราทุกคนจะต้องอยู่ในบ้านไม่สามารถออกไปทำกิจกรรมได้เหมือนก่อน การเว้นระยะห่างก็ไม่สามารถหยุดยั้งอินเทอร์เน็ตและโซเชียลมีเดียได้ โดยเฉพาะในช่วงสองปีที่ผ่านมาจำนวนผู้ใช้โซเชียลมีเดียยังคงเพิ่มขึ้นในอัตราที่ไม่ได้ลดลงเลย
ในช่วงกักตัวผู้คนเริ่มผลิตคอนเทนต์ของตัวเองลงบนโซเชียลมีเดีย แชร์งานอดิเรก ความสามารถ เช่น การทำอาหาร การเต้น กีฬา และดนตรี แม้ว่าจะไม่ได้ออกจากบ้าน แต่ก็มีกระแสต่างๆ มากมายบนแพลตฟอร์มให้เพลินเพลิน และเมื่อผู้คนเริ่มสนุก พวกเขาก็จะใช้โซเชียลมีเดียมากขึ้นเรื่อยๆ
ผู้บริโภคไปช้อปปิ้งที่ห้างสรรพสินค้าไม่ได้ ยอดขายออนไลน์ก็เพิ่มขึ้น นั่นเป็นเหตุผลที่ออนไลน์จึงไม่ใช่ทางเลือกสำหรับธุรกิจในช่วงล็อกดาวน์ แต่เป็นทางรอด การหาข้อมูลสำหรับกลยุทธ์การตลาดเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว เทคนิค ข้อมูลความรู้การตลาดดิจิทัลกลายเป็นสิ่งที่ทุกธุรกิจต้องมี
ผลสำรวจจากนักการตลาดกว่า 585 ราย 56.1% เชื่อว่าโซเชียลมีเดียเป็นช่องทางที่ช่วยขับเคลื่อนแบรนด์มากที่สุด
หลักฐานที่ปรากฎชัดมากที่สุดคือ ผู้บริโภคแทบทุกคนมีสมาร์ทโฟนอยู่ในมือ และแอปพลิเคชั่นที่ถูกดาวน์โหลดมากที่สุดคือโซเชียลมีเดีย ดังนั้นจึงไม่น่าแปลกใจที่แบรนด์จะสามารถเข้าถึงลูกค้าผ่านช่องทางนี้ได้เป็นอย่างง่ายดาย
จุดเด่นของการตลาดบนโซเชียลมีเดียคือทุกอย่างเป็นข้อมูล ซึ่งสามารถเก็บบันทึกและนำมาวิเคราะห์ได้ คนมองเห็นกี่คน คลิกกี่ครั้ง ที่สำคัญคือแพลตฟอร์มสามารถระบุตัวตนของลูกค้ากลุ่มเป้าหมายของแบรนด์ได้ และสามารถดูผลตอบรับได้ทันที คนเห็นโฆษณาไม่ชอบตรงไหน ผลตอบรับยอดขายเป็นอย่างไร
สิ่งเหล่านี้ก็ยิ่งทำให้แคมเปญการตลาดมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ส่งผลให้นักการตลาดต่างเพิ่มงบประมาณในการใช้จ่ายโฆษณาบนโซเชียลมีเดียทุกปี
Influencer marketing เป็นเรื่องที่ไม่พูดถึงไม่ได้ เมื่อตัวตนบนโซเชียลมีเดียทำให้ผู้คนสนใจการใช้ชีวิตคนใครหลายคน แม้จะมีไลฟ์สไตล์ที่แตกต่างต่างกันไปมากมายหลายประเภท แต่ก็ช่วยรองรับความสนใจของผู้บริโภคที่มีมหาศาลเช่นกัน
เดิมแบรนด์มักเลือกดารา นักแสดงมาถ่ายทำโฆษณา แต่เมื่อตอนนี้ทุกคนสามารถเป็นที่รู้จักได้หากโดดเด่นมากพอก็จะมีผู้ติดตามจำนวนหนึ่ง หลายคนสร้างรายได้ภายใต้การนำเสนอคอนเทนต์ให้ผู้ติดตามจนเสามารถรียกได้ว่า ‘ผู้มีอิทธิพล’ ทั้งในแง่การใช้ชีวิตและการเลือกใช้สินค้าบริการของแบรนด์ใดๆ การใช้ ‘Influencer marketing’ จึงเป็นอีกทางเลือกสำหรับการตลาดในยุคนี้ที่มีประสิทธิภาพและต้นทุนไม่สูง
สุดท้ายนี้หากเรามองย้อนไปตั้งแต่การตลาดแบบดั้งเดิมมาจนถึงการตลาดแบบดิจิทัลจะเห็นว่าไม่มีสูตรสำเร็จที่เหมือนกันเลย ในอนาคตการเริ่มต้นของ Metaverse อาจทำให้โลกการตลาดพลิกโฉมอีกก็ได้ สิ่งสำคัญที่ต้องตอบรับกับความเปลี่ยนแปลง และเรียนรู้สิ่งใหม่อยู่เสมอ
อ้างอิง