ในช่วงปีที่ผ่านมาเรียกว่าเป็นยุคของการเติบโตในส่วนของคอนเทนต์วิดีโอ ทำให้ครีเอเตอร์หลายท่านเริ่มหันที่จะมาลองทำวิดีโอให้คล่องมือ หรือออกหน้ากล้องให้มากยิ่งขึ้น
ซึ่งหลายครั้งเรามักได้ยินเสียงจากครีเอเตอร์ว่าการเริ่มต้นทำวิดีโอโดยที่ยังไม่มีความรู้พื้นฐานยังเป็นเรื่องที่ค่อนข้างยากอยู่ โดยเฉพาะการคุยปรึกษากับคนทำวิดีโอมืออาชีพเฉพาะทางที่มีศัพท์ในวงการที่เฉพาะทางมาก ทำให้เข้าใจได้ยาก
ครั้งนี้เราได้รวบรวมคำศัพท์เทคนิคที่คนทำคอนเทนต์ควรทราบ ถึงแม้จะไม่ได้ทำงานสายนี้ก็ตาม แต่ก็ควรจะเข้าใจเพื่อที่จะได้คุยกับเขารู้เรื่อง หรือเมื่ออย่หน้ากล้องแล้วจะได้ไม่เขินอายนะจ๊ะ
1. Transition (ทรานซิสชัน)
การเปลี่ยนผ่านของ shot วิดีโอจากคลิปหนึ่ง สู่อีกคลิปหนึ่ง ซึ่งอาจจะมีเอฟเฟกต์ในการเปลี่ยนผ่านดังกล่าว โดยมากในการกล่าวถึง transition มักจะหมายถึงเอฟเฟกต์ที่ใช้ในการเปลี่ยนช่วงของวิดีโอ เช่น “transition จุดนี้ดูยังไม่สมูท ลองเปลี่ยนรูปแบบดู”
2. Dolly (ดอลลี่)
หากคุณได้ยินคำว่าดอลลี่ในบทสนทนาการพูดคุยเกี่ยวกับวิดีโอ นั่นเขาไม่ได้หมายถึงปลาดอลลี่แต่อย่างใด dolly หมายถึง อุปกรณ์สำหรับวางกล้องเพื่อให้เคลื่อนไหวได้อย่างสมูท โดยส่วนมากจะเป็นอุปกรณ์ในลักษณะที่มีล้อ หรือเป็นราง ใช้ในการถ่ายที่ต้องเคลื่อนที่จากจุดหนึ่งไปยังจุดหนึ่งในระยะสั้น ๆ
3. Superimposed
Superimposed หรืออาจจะเรียนสั้น ๆ ว่า Super เป็นการขึ้นภาพหรือวิดีโอทับซ้อนเป็น foreground ในขณะที่ยังมีวิดีโอตัวอื่นเล่นอยู่ มักใช้ในกรณีที่ตัดเข้าช่วงที่มีการพูดถึงสินค้า หรือมีสถานการณ์อื่นแทรกเข้ามาอย่างรวดเร็ว
ในบทสนทนาเราจะได้ยินประมาณว่า “ลูกค้าขอขึ้นซุปเปอร์ตัวใหญ่ๆ”, “สามารถใส่ซุปเปอร์ได้ในจุดไหนบ้าง” เป็นต้น
4. FPS
FPS (frame per second) เป็นหน่วยที่บอกจำนวนเฟรมในหนึ่งวินาที เบื้องหลังวิดีโอที่เคลื่อนไหวนั้นคือ เฟรมหลายเฟรมที่แสดงต่อเนื่องกัน โดยมีการเปลี่ยนเฟรมหนึ่งสู่เฟรมถัดไปอย่างรวดเร็ว จนสมองของมนุษย์เข้าใจว่าเป็นการเคลื่อนไหว
ใช้ในลักษณะเป็นการบอกตัวเลข เช่น 24 fps หมายถึงหนึ่งวินาทีมีการแสดงภาพ 24 ภาพต่อเนื่อง ซึ่งแน่นอนว่ายิ่งจำนวนเฟรมมาก ยิ่งทำให้การเคลื่อนไหวดูราบรื่น
5. Tint
ความโดยตรงตัวของ tint คือสี การพูดในบริบทของงานวิดีโอเราจะหมายถึงสีของไฟล์วิดีโอ หรือการปรับแต่งสีให้ต่างออกไปจากต้นฉบับ
6. Subjective
มุมภาพจากผู้แสดง เป็นมุมการถ่ายโดยแทนการมองจากสายตาของบุคคล เช่น ถ้าเป็นการถ่ายอาหาร ก็จะเป็นมุมที่ผู้ทานมองลงไปที่โต๊ะอาหาร กวาดสายตาซ้ายขวา เป็นต้น
7. Tilt / Pan
เป็นการบอกลักษณะการเคลื่อนไหวของมุมกล้อง โดยที่ตัวกล้องอาจจะยังอยู่กับที่หรือเคลื่อนไหวไม่มาก โดยที่ tilt จะเป็นการเคลื่อนไหวในแนวดิ่ง ขึ้น-ลง และ pan จะใช้ในการเคลื่อนที่ในแนวราบ ซ้าย-ขวา
หลายครั้งเราอาจจะได้ยินการใช้คำว่า pan แทนคำว่า tilt บ้าง เช่น pan ขึ้น-ลง ซึ่งหมายถึงการ tilt นั่นเอง
8. Tracking
การเคลื่อนไหวของกล้องถ่ายภาพ โดยเป็นการเคลื่อนไปทั้งตัวกล้องและอุปกรณ์ที่ใช้วางกล้อง เช่นอาจจะใช้อุปกรณ์ dolly แต่โฟกัสของกล้องยังจับอยู่ที่วัตถุที่เราต้องการถ่ายอยู่
9. Fade in / Fade Out
การค่อยๆ เปลี่ยนจากฉากสีดำมาเป็นภาพวิดีโอ (Fade In) และการเปลี่ยนจากภาพวิดีโอเป็นฉากสีดำ (Fade Out) เป็นเทคนิคในการเปลี่ยน scene ส่วนใหญ่จะใช้กับการเปลี่ยนเรื่องราวจากการเล่าเรื่องหนึ่ง เปลี่ยนมาเล่าอีกเรื่องหนึ่ง
10. Shift Focus
การปรับโฟกัสหรือความคมชัดของภาพ จากเบลอให้ชัด หรือจากชัดให้เป็นเบลอ ให้ผู้ชมค่อยๆ รู้สึกถึงภาพอย่างช้าๆ ในขณะที่มีการเปลี่ยนโฟกัส ถ้าใช้กับวัตถุในภาพ จะทำให้ผู้ชมมีสมาธิในการค่อยๆ สังเกตวัตถุมากยิ่งขึ้น
11. Boom mic / Shotgun mic
ไมค์บูม / ไมค์ช็อตกัน / ไมค์ติดหัวกล้อง (หรือบางครั้งก็ได้ยินคนเรียกว่าไมค์ขน ฮ่าๆ) อุปกรณ์ไมค์ที่คนถ่าย vlog ใช้กันประจำนอกจากไมค์ที่ติดอยู่กับผู้พูด โดยส่วนนี้จะเป็นอุปกรณ์ที่ติดอยู่กับตัวกล้องใช้สำหร้บรับเสียงวงกว้าง ในระยะที่ไม่ไกลมากนัก
อาจะใช้ในกรณีที่ต้องการเสียงบรรยากาศโดยรอบ ไม่เจาะจงแหล่งเสียง หรือมีผู้พูดหน้ากล้องหลายคน
12. Long Take
การตั้งใจถ่ายภาพที่มีความยาวมากกว่าปกติ อาจใช้ในเล่าเรื่องที่ต้องการให้จบได้เลยโดยไม่มีการนำส่วนอื่นมาเพิ่ม ซึ่งจะทำให้ได้อารมณ์ของความสมจริงที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน ให้ความรู้สึกอินมากยิ่งขึ้น แต่ก็ต้องใช้ความชำนาญในการถ่ายเช่นกัน
13. Insert Shot
การแทรกวิดีโอด้วยวิดีโอที่เป็นเนื้อหาในส่วนที่เกี่ยวข้องกัน เพื่อใช้ในการอธิบายเรื่องราวที่เสียงจากวิดีโอส่วนอื่นกำลังเล่าอยู่ เพื่อให้ผู้ชมเห็นภาพมากยิ่งขึ้น เช่นการเล่าเรื่องด้วยการสัมภาษณ์ยาวๆ มักจะใช้การ insert ด้วยวิดีโออื่นในการอธิบาย นอกจากจะช่วยทำให้เข้าใจเนื้อมากขึ้นแล้ว ยังทำให้วิดีโอไม่น่าเบื้ออีกด้วย
14. Gimbal / Stabilizer
อุปกรณ์ที่ช่วยป้องกันการสั่นของกล้องในขณะที่ถ่ายวิดีโอ หรือบางท่านมักจะเรียกติดปากว่า ไม้นิ่ม อุปกรณ์ตัวนี้จะช่วยทำให้การถือกล้องนิ่งขึ้นถึงแม้ผู้ใช้จะมีการเคลื่อนไหว แต่ภาพที่ได้จะสมูทมาก
15. Eye level Angle / High Angle / Low Angle
พูดถึงมุมกล้องรูปแบบต่างๆ ในการถ่ายภาพหรือวิดีโอ
- Eye level Angle : มุมมองจากสายตามนุษย์ ส่วนมากจะใช้กับมุมมองแนวราบหรือมุมที่ผู้แสดงกำลังมอง
- High Angle : มุมจากด้านบนถ่ายกดหน้ากล้องลงมาที่ด้านล่าง
- Low Angle : มุมจากด้านล่างถ่ายขึ้นไปที่ด้านบน หรือมุมเงย
