ในวันที่มนุษย์เริ่มใช้ AI เป็นเครื่องมือในการสร้างสรรค์ และต่อยอดไอเดีย อาจจะทำให้หลงลืมไปว่า วินาทีที่เราสามารถสร้างทุกสิ่ง และแต่งเติมทุกอย่างได้อย่างที่ใจต้องการ กำลังนำไปสู่ยุค “A.I. Dilemma” จนแยกความจริงไม่ออกหรือเปล่า?
แน่นอนว่าทุกยุคทุกสมัยมนุษย์ล้วนต้องเปลี่ยนแปลง ตั้งแต่มีอินเทอร์เน็ต เข้าสู่ยุคโซเชียลมีเดีย มีโลกใหม่ใน Metaverse และ NFT มาจนถึงการใช้เครื่องมืออย่าง AI ที่สร้างทุกอย่างให้สมจริงได้
แม้ Social Media จะทำให้เราสามารถเชื่อมโยง และติดต่อกันได้ แต่ผลที่ตามมาจากการใช้งานแพลตฟอร์มเหล่านั้นก็คือ การทำให้มนุษย์เสพติด และเกิดการเปรียบเทียบอยู่ตลอดเวลา เกิดเป็น “Social Dilemma” เช่นกัน
เพราะอัลกอริทึมเสิร์ฟแต่สิ่งที่เราชอบ และสิ่งที่เราสนใจบนหน้าฟีด ใช้เราเป็นหนูทดลองในการเรียนรู้ และพัฒนาตัวเอง ส่งผลให้เราเสพติดแต่กับความชอบของตัวเองมากเกินไป จนอาจทำให้เกิดความเชื่ออย่างสุดโต่งว่าสิ่งที่เห็นทุกวันนั้นคือ “ความจริง” ทั้ง ๆ ที่มันอาจไม่ใช่ความจริงก็ได้ หรือที่เรียกว่า “Echo Chamber” นั่นเอง
ซึ่งความเชื่อ ความคิดความอ่านของเราจะเป็นอย่างไรก็ขึ้นอยู่กับการเรียนรู้ และการเสิร์ฟของอัลกอริทึมเป็นส่วนใหญ่ไปแล้ว ยกตัวอย่างเช่น Meta (Facebook และ Instagram) ก็ให้ค่ากับวิดีโอมากกว่า การไถฟีดที่เคยโฟกัสกับ Text ก็เริ่มลดลง และทำให้ผู้คนมีสมาธิสั้นขึ้น เพราะคลิปวิดีโอใช้เวลาดูไม่นาน
และสิ่งที่อัลกอริทึมแนะนำก็จะเริ่มเปลี่ยนจากการแนะนำ เป็นการโน้มน้าวและชักจูงไปในตัวด้วย เพราะสิ่งที่คนอื่น ๆ สนใจคล้ายเรา จะถูกเสนอมาหน้าฟีดมากขึ้น เกิดการรวมตัวตัวกลุ่มคนที่ชอบอะไรเหมือนกัน
แต่เหนืออัลกอริทึมก็ยังมีสุดยอดเครื่องมือ AI ตามมาด้วย ไม่ว่าจะเป็น ChatGPT, MidJourney, Adobe Firefly, Microsoft Design, Canva AI และอื่น ๆ อีกมากมาย ซึ่งผู้สร้างหวังว่า AI เหล่านี้จะกลายเป็นผู้ช่วยที่ดี และประหยัดเวลาให้กับผู้คนได้มากขึ้น
แต่การใช้งานบางอย่างก็ข้ามเรื่อง Privacy ไปมาก ไม่ว่าจะเป็นการตัดแต่งรูปต่าง ๆ หรือการสร้างให้สมจริงที่วันหนึ่งเราอาจแยกไม่ออกว่าเป็นเรื่องจริง หรือฝืมือของ AI และในขณะเดียวกัน AI ก็เกิดการพัฒนาตัวเองจากข้อมูลที่ถูกป้อน และถามอยู่ทุกวันด้วย สังเกตได้จากการมีข้อห้ามในการหาคำตอบจากเรื่องที่เป็นความลับ หรือส่วนตัว
ดังนั้นจึงสรุปได้ว่า AI ทำหน้าที่เป็นเครื่องมือ และตัวช่วยที่ดีได้ แต่ยังใช้อย่างถูกต้อง 100% ไม่ได้ เพราะแม้ AI จะมีการเรียนรู้เพิ่มขึ้นทุกวันจนถึงขั้นพัฒนาตัวเองได้
แต่กลับกันในฝั่งของผู้ใช้ที่เป็นมนุษย์ ยังไม่มีอะไรมารองรับความเสียหาย หรือกฎหมายที่เข้ามาตีกรอบการใช้งานให้เป็นระบบ และมีความปลอดภัยมากพอในโลกที่เต็มไปด้วย Echo Chamber
การใช้ AI จึงต้องใช้อย่างมีขอบเขต และไม่เป็นการส่งเสริมอะไรที่ไม่เป็นความจริง เพราะหาก AI ก้าวล้ำไปมากกว่านี้ นอกจากมนุษย์จะตามไม่ทันแล้วก็อาจกลายเป็นเหยื่อของ AI ได้เช่นกัน
อ้างอิง: The A.I. Dilemma, Center for Humane Technology
