เวลาพูดว่าสำนักข่าวต่างประเทศมาทำข่าวในไทย หลายคนอาจจะนึกถึง Voice of America หรือนึกถึง BBC แต่ตอนนี้ความน่าสนใจอยู่ตรงที่สำนักข่าว XinHua จากจีนได้เข้ามาทำคอนเทนต์เป็นภาษาไทยมาได้ช่วงนึงแล้วตั้งแต่กลาง ๆ ปี 2019 เป็นที่ทราบกันดีว่าในช่วงนี้ Trend หลาย ๆ อย่างจากจีนกำลังเข้าไทยโดยตรง ไม่ว่าในแง่ของเทคโนโลยี ในแง่ของการทูต หรือการลงทุน ทำให้ “จีน” กลายเป็น Buzzword ที่เราได้ยินกันบ่อยทั้งในสื่อต่าง ๆ ในหนังสือ ใน Podcast ในรายการทีวี แต่การที่ “จีน” มาเปิดสำนักข่าวเป็นภาษาไทยนั้นบอกอะไรเราได้บ้าง ทำไมเราถึงได้สนใจและหยิบมาเป็นประเด็น มาลองดูกัน
XinHua เป็นสำนักข่าวของจีนที่รันโดยรัฐบาล อารมณ์เหมือนกับช่อง 11 ของจีน ซึ่งแน่นอนว่ารัฐบาลจีนควบคุมเนื้อหาที่จะออกมาทั้งหมด รวมถึงเนื้อหาที่ออกมาในไทยด้วย โดย XinHua เปิดเว็บที่ชื่อว่า XinHuaThai.com และมีเพจบน Facebook ชื่อ China Xinhua News ซึ่งลงคอนเทนต์เป็นภาษาไทย
สำหรับคอนเทนต์ที่ลงก็มีตั้งแต่ข่าวการเมือง เศรษฐกิจ วิทยาศาสตร์ และข่าวต่างประเทศ ซึ่งข่าวนั้นก็จะมาจาก XinHua ใหญ่ของจีนอีกที
สำหรับวัตถุประสงค์ในการเปิดสำนักข่าวแบบ Overseas นี้ เป็นที่เข้าใจกันมาอย่างยาวนานว่า เป็นความต้องการให้ประเทศนั้น ๆ ได้รับข่าวและได้มองเห็นมุมมองที่ประเทศนั้นต้องการจะสื่อ และพอมาเป็นจีนทำให้เกิดความน่าสนใจขึ้นตรงที่ว่า ปัจจุบันจีนเองได้เข้ามาลงทุนและมีบทบาทในไทยสูงมาก
การที่มีข่าวสารที่เป็นของจีนปรากฏให้เห็นบน Feed หรือได้เห็น วิทยาการการ เทคโนโลยี นวัตกรรม ที่มาจากฝั่งจีนนั้นช่วยให้เรามีภาพจำบางอย่างเกิดขึ้นได้
แน่นอนว่า Topic ใหญ่ในช่วงนี้ที่เกี่ยวกับจีน คงหนีไม่พ้นประเด็นเรื่องฮ่องกง ซึ่งเราก็ลองค้นหาดูว่ามีข่าวอะไรที่เกี่ยวกับฮ่องกงบ้าง ซึ่งสิ่งที่น่าสนใจก็คือ เราได้เห็นการนำเสนอข่าวที่แสดงในมุมความเสียหายที่เกิดจากการประท้วงฮ่องกง ไม่ว่าจะเป็น การทำลายสมบัติสาธรณะ ผลกระทบต่อเศรษฐกิจ และความรุนแรงต่าง ๆ
ซึ่งตรงนี้เราก็ไม่ได้จะบอกว่ามันชี้ไปในทางไหน เพราะถ้าจะเปรียบเทียบก็ต้องเปรียบเทียบกันยาว ๆ แต่อย่าลืมว่าข่าวเหล่านี้มาจาก XinHua ในจีนแผ่นดินใหญ่ ซึ่งทาง Bloomberg ได้เคยออกบทความชื่อ Here’s What China Is Telling Its People About Hong Kong Protests แสดงถึงมุมมองของสื่อจากจีนแผ่นดินใหญ่ที่มองการประท้วงในฮ่องกง รวมถึงเคยมีกรณีว่า จีนใช้ Twitter แทรกแซงการประท้วงที่ฮ่องกง และ XinHua ก็กลายเป็นสื่อใหญ่ที่มีอิทธิพลต่อการแทรกแซงในครั้งนั้น รวมถึง XinHua เคยมีแคมเปญที่ชื่อว่า China is Our Home เรียกร้องความสงบในฮ่องกง
ซึ่งสิ่งที่เกิดขึ้นนี้ การที่ XinHua มาเปิดสำนักข่าวในไทยนั่นแสดงว่า เราจะได้เห็นเนื้อหา ข่าว และคอนเทนต์ ที่ทางจีนแผ่นดินใหญ่ อยากจะให้เราเห็นมากขึ้น โดยที่ไม่ต้องผ่านสำนักข่าวในไทยโดยตรง พูดง่าย ๆ ก็คือ จีนสามารถยิง Bullet Message เข้ามาที่ไทยได้โดยตรง
ในอีกแง่นึงก็คือ สำนักข่าวในไทย จะสามารถนำข่าวจาก XinHua ไปอ้างอิงได้เลย ไม่ต้องแปลจากจีนเป็นอังกฤษ จากอังกฤษเป็นไทย เพราะเราสามารถเขียนหรือเรียบเรียงตามต้นฉบับได้เลย ทำให้สื่อไทยทำงานหรือรายงานข่าวที่เกี่ยวข้องกับจีนได้ง่ายขึ้น (แต่ก็อาจจะต้องแยกระหว่างอัตวิสัยภววิสัยให้ดี ๆ อ่าน – จากการวิเคราะห์เชิงภาษาศาสตร์ตั้งแต่ 1989 พบว่าข่าวทุกวันนี้มีความเป็นอัตวิสัยมากขึ้น )
สรุปเหตุผลหลัก ๆ ที่เราต้องให้ความสนใจการเข้ามาในไทยของ XinHua ก็ได้แก่
- XinHua เป็นสำนักข่าวที่รันโดยรัฐบาลจีน และข้อความ Message ต่าง ๆ ถูกกรองมาหมดแล้ว และเลือกประเด็นที่จะนำเสนอเพื่อสนับสนุนกิจการของรัฐบาลจีน
- การที่มี XinHua ภาษาไทย ทำให้เราสามารถเข้าใจและเข้าถึงข่าวที่มาจากจีนแผ่นดินใหญ่ได้ง่ายขึ้น ไม่ต้องอ่านภาษาอังกฤษจาก XinHua Global
- XinHua นั้นเคยมีประวัติในการแทรกแทรงกิจกรรมทางการเมืองและการปกครอง ซึ่งอำนาจอิทธิพลของจีนนั้นน่าสนใจและจับตามอง
ในอนาคตประเทศไทยโดยเฉพาะในรัฐบาลประยุทธ์จันทร์ โอชา ซึ่งดู ๆ แล้ว มีนโยบายหลาย ๆ อย่างที่เทไปทางจีน รวมถึงการนำเทคโนโลยีต่าง ๆ เข้ามาเช่น รถไฟความเร็วสูง การที่จีนมาเปิดสำนักข่าวในไทยนั้นจะส่งผลอย่างไรคงต้องดูกันยาว ๆ
เรียบเรียงโดย ทีมงาน RAiNMaker
